ပ်ားၿမီး႐ြက္အေၾကာင္းသိေကာင္းစရာ
*** ပ်ားၿမီး႐ြက္အေၾကာင္းသိေကာင္းစရာ ***
===========================
🍀 MWD: ဆရာ႐ွင့္.. အခုတေလာ ကၽြန္မတို႔ႏိုင္ငံမွာ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိေ၀ဒနာ႐ွင္ေတြဟာ ပ်ားၿမီး႐ြက္ဆိုတဲ့ အ႐ြက္ေလးေတြစားတာ သက္သာၾကတာေတြ႕လို႔ တစ္ေယာက္စကား၊ တစ္ေယာက္နားနဲ႔ အေတာ္ေလးေရပန္းစား တြင္က်ယ္လာတာ ေတြ႕ရပါတယ္ ဆရာ.. အဲ့ဒီပ်ားၿမီး႐ြက္ဆိုတာ ဘယ္လိုအပင္မ်ဳိးကရတဲ့အ႐ြက္ဆိုတာ အရင္ဆံုးသိပါရေစ..
Dr.KML: ပ်ားၿမီး႐ြက္အပင္ကို ႐ုကၡေဗဒအမည္အားျဖင့္ Gynura procumbens လို႔ေခၚပါတယ္.. Genus Gynura ထဲမွာ species (၅၀) ေလာက္႐ွိတဲ့အနက္ တစ္ႏုိင္ငံနဲ႔ တစ္ႏိုင္ငံမတူဘဲ ကြဲျပားေလ့႐ွိပါတယ္.. ျမန္မာျပည္မွာကိုပဲ Gynura procumbens အျပင္ Gynura bicolor ဆိုၿပီး (၂) မ်ဳိး႐ွိပါတယ္.. ဒီ (၂) ခုကို အလြယ္တကူ ခြဲျခားႏိုင္ပါတယ္.. Gynura procumbens ရဲ႕အ႐ြက္ဟာ အစိမ္းေရာင္တစ္မ်ဳိးထဲသာ႐ွိၿပီး Gynura bicolor က်ေတာ့ နာမည္မွာပါတဲ့အတိုင္း အစိမ္းရယ္ အနီရယ္ (၂) ေရာင္ပါေနတာ ေတြ႕ရပါမယ္.. သူ႔ရဲ႕ Native ကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံအပါအ၀င္ အေ႐ွ႕ေတာင္အာ႐ွႏိုင္ငံေတြျဖစ္တဲ့ အိမ္နီးခ်င္း ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ မေလး႐ွားႏိုင္ငံ၊ အင္ဒိုနီး႐ွား၊ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံနဲ႔ ကေမာၻဒီးယားႏိုင္ငံေတြျဖစ္ပါတယ္.. ဒါ့အျပင္ တ႐ုတ္ျပည္ေတာင္ပိုင္း၊ အာဖရိကအလယ္ပိုင္းနဲ႔ အေနာက္ပိုင္းေဒသေတြမွာလည္း သဘာ၀အေလ်ာက္ ေတြ႕ႏိုင္ပါေသးတယ္..
🍀 MWD: ပ်ားၿမီးအပင္ဟာ ရာသီအလိုက္စိုက္ရတဲ့အပင္လား.. စိုက္ပ်ဳိးလို႔ေရာ လြယ္ကူပါသလားဆိုတာ သိပါရေစ..
Dr.KML: မွန္ပါတယ္.. သူဟာ တစ္ႏွစ္ခံအပင္ျဖစ္ၿပီး စိုက္ပ်ဳိးလို႔လည္း လြယ္ကူပါတယ္.. အနီးစပ္ဆံုး အပင္အေနနဲ႔ ခ်ဥ္ေပါင္ပင္နဲ႔ သေဘာသဘာ၀ ဆင္တူပါတယ္.. သူ႔ကို ကိုင္းေလးေတြထိုးၿပီး ေရမ၀ပ္တဲ့ေျမာင္းေဘာင္ေတြေပၚမွာ စတင္စိုက္ပ်ဳိးရပါတယ္.. ရက္ေပါင္း (၆၀) ေလာက္ၾကာရင္ အပင္ေတြဟာ အ႐ြက္ေတြ ဖားဖားႀကီးျဖစ္ၿပီး ဆြတ္ခူးလို႔ရပါတယ္.. ခ်ဥ္ေပါင္႐ြက္ခူးသလို ခူးႏိုင္ပါတယ္.. က်န္တဲ့အကိုင္းေတြကေန တစ္ႏွစ္ပတ္လံုး အ႐ြက္သစ္ေတြျပန္ထြက္ပါတယ္.. ဒီလုိနဲ႔ (၂) လတစ္ခါ ဆြတ္ခူးေပးရင္ တစ္ႏွစ္မွာ (၆) ႀကိမ္ဆြတ္ခူးႏိုင္ပါတယ္.. တစ္ႏွစ္သားေက်ာ္လာရင္ေတာ့ အပင္ဟာအိုသြားတဲ့အတြက္ အ႐ြက္ထြက္ႏႈန္းက်သြားပါတယ္.. ဒါ့ေၾကာင့္ အပင္ကိုႏႈတ္ၿပီး ကိုင္းေလးေတြကို အေနေတာ္ 10’’ ေလာက္ျဖတ္ၿပီး အသစ္ျပန္စိုက္ရပါတယ္.. ဒီလိုနဲ႔ အဆက္မျပတ္ စိုက္သြားလို႔ရပါတယ္.. သူဟာ ေရ၀ပ္တာမႀကိဳက္ပါဘူး.. ဒါ့ေၾကာင့္ ေျမာင္ေဘာင္ေတြကို ခပ္ျမင့္ျမင့္လုပ္ေပးဖို႕ေတာ့လုိပါတယ္.. ျမန္မာျပည္အႏွံ႔အျပားေနရာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ စိုက္ပ်ဳိးလို႔ရပါတယ္.. အၾကမ္းလဲခံပါတယ္.. အလင္းေရာင္ရဖို႔ေတာ့ လိုအပ္ပါတယ္.. အေပၚမွာ အပင္ႀကီးေတြ႐ွိေနရင္ေတာ့ ေကာင္းေကာင္းမ႐ွင္ႏုိင္ပါဘူး..
🍀 MWD: ႐ိုးရာတိုင္းရင္းေဆးပညာမွာ ပ်ားၿမီး႐ြက္ကို အသံုးျပဳၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္ ဆရာ .. ဘယ္လိုမ်ဳိးေရာဂါေတြအတြက္ သံုးတယ္ဆိုတာ သိပါရေစ..
Dr.KML: ကၽြန္ေတာ္တို႔အေ႐ွ႕ေတာင္အာ႐ွရဲ႕ Traditional Medicine အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ အသံုးျပဳတာေတြ႕ရပါတယ္.. ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ေတာ့ ေသြးခ်ဳိဆီးခ်ဳိေရာဂါ (Diabetes mellitus) ကိုကုသတဲ့အခါမွာ အစြမ္းထက္တဲ့ သဘာ၀ေဆးဖက္၀င္အျဖစ္ လူသိမ်ားပါတယ္.. ထိုင္းႏိုင္ငံမွာက်ေတာ့ အေရာင္က်ေစတဲ့ သတၱိ (anti-inflammatory effect) ကို အမ်ားဆံုးသံုးတာေတြ႕ရတဲ့အျပင္ ေရယုန္ေရာဂါ Herpes simplex နဲ႔ Allergy လို႔ေခၚတဲ့ ဓာတ္မတည့္လို႔ ယားယံျခင္းေတြမွာ သံုးတာေတြ႕ရပါတယ္.. အင္ဒိုနီး႐ွားမွာေတာ့ အဖ်ားက်ေစဖို႔ (antipyretic) အေနနဲ႔သံုးၾကပါတယ္.. မေလး႐ွားမွာေတာ့ ပိုၿပီးက်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔သံုးတာ ေတြ႕ရပါတယ္.. ေခါင္းကိုက္တာ၊ ၀မ္းခ်ဳပ္တာကစလို႔ ဆီးခ်ဳိ၊ ေသြးတိုးအလယ္ ကင္ဆာေရာဂါအဆံုး အမ်ားဆံုးသံုးလို႔ Malaysia Herbal Monograph Vol II မွာပါ ေဖာ္ျပတဲ့အဆင့္အထိ ျဖစ္ပါတယ္..
🍀 MWD: ပ်ားၿမီး႐ြက္မွာ ဘယ္လိုမ်ဳိး ဓာတ္ပစၥည္းေတြပါသလဲဆိုတာ သိပါရေစ..
Dr.KML: အဓိကပါ၀င္တာ အုပ္စုႀကီး (၃) ခုပါ..
(၁) Phytosterol အုပ္စု၀င္ေတြျဖစ္တဲ့ sitosterol, stigmasterol နဲ႔ သူတို႔ကတစ္ဆင့္ ထြက္ေပၚလာတဲ့ ျဒပ္ေပါင္းေတြ အမ်ားဆံုးပါ၀င္ေနပါတယ္.. အဲ့ဒီဓာတ္ေတြဟာ အေရာင္က်ေစတဲ့သတၱိ (Anti-inflammatory effect)၊ ကင္ဆာဆဲလ္ေတြကို ေသေစႏိုင္တဲ့သတၱိ (Cytotoxic effect) နဲ႔ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးေတြကို ေသေစႏိုင္ေသာ အာနိသင္ (Antiviral effect) တို႔ရ႐ွိေစပါတယ္..
(၂) Phenolic compounds ေတြျဖစ္တဲ့ caffeoylquinic acid, quercetin, kaempferol စတာေတြ ပါ၀င္ပါတယ္.. ဒီလိုပါတဲ့အတြက္ အေရာင္က်ေစတဲ့သတၱိ (Anti-inflammatory)၊ ဓာတ္မတည့္လို႔ ယားယံတာေတြကို ေပ်ာက္ကင္းေစတဲ့သတၱိ (Anti-allergy)၊ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးေတြ ေသေစႏိုင္တဲ့သတၱိ (Antiviral) နဲ႔ အင္ဒီေအာက္ဆီဒင့္အာနိသင္ (Antioxidant) တို႔ကိုရ႐ွိေစပါတယ္..
(၃) တတိယအုပ္စုႀကီးကေတာ့ Alkaloids ေတြျဖစ္ပါတယ္.. ဥပမာအေနနဲ႔ Gynuramine, Senecionine, Otosenine နဲ႔ Intergerrimine ေတြပဲျဖစ္ပါတယ္.. ဒီလိုအဓိကက်တဲ့ ေဆးဖက္၀င္ျဒပ္ေပါင္းအုပ္စု (၃) စုအျပင္ အနည္းငယ္စီပါ၀င္တဲ့Terpenoid ေတြ Steroid derivatives ေတြအျခား Hydrocarbons ေတြနဲ႔ Fatty acid derivative ေတြျဖစ္ပါတယ္.. အဲဒီလိုမ်ားစြာစံုလင္ေအာင္ ပါ၀င္ေနလို႔လည္း အစြမ္းထက္ျမက္တဲ့ သဘာ၀ေဆးအျဖစ္ လက္ခံသံုးစြဲလို႔ရေနတာ ျဖစ္ပါတယ္..
🍀 MWD: ပ်ားၿမီး႐ြက္ရဲ႕ ေဆးဖက္၀င္အာနိသင္ေတြအေၾကာင္းလည္း သိပါရေစ..
Dr.KML: အဓိကအာနိသင္ေတြကေတာ့
(၁) ဂလူးကို႔စ္ေမာ္လီက်ဴးေတြကို ဗီတာမင္ စီ ေမာ္လီက်ဴးအျဖစ္ ေျပာင္းလဲႏိုင္ျခင္း (Conversion of glucose to ascorbic acid)
(၂) ေသြးထဲမွာ႐ွိတဲ့ ဂလူးကို႔စ္သၾကားဓာတ္ကို ေလ်ာ့က်ေစႏိုင္ျခင္း (Anti-diabetic action)
(၃) ေသြးဖိအား (Blood Pressure) ကို ေလ်ာ့က်ေစႏိုင္ျခင္း (Antihypertensive action)
(၄) အေရာင္က်ေစေသာသတၱိ (Anti-inflammatomy action) ႐ွိျခင္း
(၅) ဓာတ္တိုးဆန္႔က်င္သတၱိ (Antioxidant action) ႐ွိျခင္း
(၆) ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးေတြကို ေသေစႏိုင္ေသာသတၱိ (Antiviral) ႐ွိျခင္း
(၇) ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီးမႈမွ ကာကြယ္ေပးျခင္း (Inhibition of human mesangial cell proliferation) တို႔ျဖစ္ပါတယ္..
🍀 MWD: ဂလူးကို႔စ္ကေန ဗီတာမင္ စီ ေျပာင္းေပးႏိုင္တယ္ဆိုေတာ့ သူတို႔ႏွစ္ခုရဲ႕ ဆက္စပ္ပံုေလးလည္း သိပါရေစ ဆရာ..
Dr.KML: ဂလူးကို႔စ္ရဲ႕ ဓာတုေဗဒဖြဲ႕စည္းပုံဟာ C6 H12 O6 ျဖစ္ၿပီး ဗီတာမင္ စီ ရဲ႕ဖြဲ႕စည္းပံုဟာ C6 H8 O6 ျဖစ္ပါတယ္.. ဒီႏွစ္ခုမွာ အက္တမ္သံုးခုပါ၀င္တာခ်င္း အတူတူျဖစ္ၿပီး ကာဗြန္အက္တမ္ (C) နဲ႔ ေအာက္ဆီဂ်င္အက္တမ္ (O) ဟာ ပါ၀င္တဲ့ အေရအတြက္ကလည္း အတူတူပဲျဖစ္ပါတယ္.. ဟိုက္ၿဒိဳဂ်င္အက္တမ္ (H) ပါ၀င္မႈမွာပဲ ကြဲျပားသြားတာျဖစ္ပါတယ္.. ဟိုက္ၿဒိဳဂ်င္အက္တမ္ (၁၂) ခုပါရင္ ဂလူးကို႔စ္ျဖစ္ၿပီး (၈) ခုပါရင္ ဗီတာမင္ စီ လို႔ လူသိမ်ားတဲ့ Ascorbic acid ျဖစ္ပါတယ္.. အပင္ေတြမွာ ဗီတာမင္ စီ တည္ေဆာက္ရာမွာ ပထမဆံုး ဂလူးကို႔စ္အျဖစ္ တည္ေဆာက္ရပါတယ္.. ေလထဲမွာ႐ွိတဲ့ CO2 နဲ႔ ေျမႀကီးထဲက စုပ္ယူလို႔ရတဲ့ေရ (H2O) တို႔ဟာ ေနေရာင္ျခည္ရဲ႕အကူအညီနဲ႔ Photosynthesis ျပဳလုပ္ၿပီးရင္ Glucose ေမာ္လီက်ဴးေတြ ရပါတယ္..
အဲ့ဒီ Glucose ေမာ္လီက်ဴးေတြကို အပင္ေတြမွာ အထူးသျဖင့္ Citrus fruit ေတြမွာ ႐ွိတဲ့အင္ဇိုင္းေတြကေန Hydrogen atom (၄) လံုးကို အဆင့္ဆင့္ၿဖိဳခြဲၿပီး ဗီတာမင္ စီ အျဖစ္ကို ေျပာင္းေပးတာျဖစ္ပါတယ္.. ပ်ားၿမီး႐ြက္မွာ အဲ့ဒီလိုအင္ဇိုင္းေတြပါ၀င္လို႔ Glucose ကေန ဗီတာမင္ စီ ေျပာင္းႏိုင္စြမ္း႐ွိတယ္လို႔ ေျပာရျခင္းျဖစ္ပါတယ္.. ဒါကို အလြယ္တကူ စမ္းသပ္လို႔ရပါတယ္.. ဒီစမ္းသပ္မႈနဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ ဓာတ္ခြဲခန္းမွာ သြားေရာက္ေလ့လာ ႐ိုက္ကူးႏိုင္ပါတယ္.. အဲ့ဒီနည္းစဥ္အတိုင္း တိရစာၦန္ျဖစ္တဲ့ ၾကြက္ေတြမွာ စမ္းသပ္လို႔ရသလို လူမွာစမ္းသပ္ရင္လည္း ဒီအတုိင္းပဲ အေျဖထြက္ပါတယ္.. ဒါ့ေၾကာင့္ ေသြးထဲမွာ႐ွိတဲ့ glucose သၾကားဓာတ္ကို က်ေစႏိုင္ပါတယ္..
🍀 MWD: ပ်ားၿမီး႐ြက္က ေသြးထဲမွာ႐ွိတဲ့ဂလူးကို႔စ္ သၾကားဓာတ္ကို က်ေစႏိုင္တယ္ဆိုေတာ့ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေ၀ဒနာ႐ွင္ေတြအတြက္ အက်ဴိး႐ွိမွာေပါ့ေနာ္ ဆရာ..
Dr.KML: မွန္ပါတယ္.. ပ်ားၿမီး႐ြက္ဟာ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေ၀ဒနာ႐ွင္တိုင္း စားသံုးသင့္တဲ့ သဘာ၀ေဆးဖက္၀င္ အ႐ြက္တစ္မ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္.. ႏိုင္ငံတကာ စမ္းသပ္ေလ့လာခ်က္ေတြအရေရာ ကၽြန္ေတာ္ရဲ႕ကိုယ္ပုိုင္ကုသေပးတဲ့ အေတြ႕အႀကံဳအရပါ ေျပာရရင္ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါကို ကုသရာမွာ အင္မတန္ အစြမ္းထက္တဲ့ အပင္လို႔ေတာင္ ေျပာလို႔ရပါတယ္.. ခုနကေျပာခဲ့သလို ေသြးထဲမွာ ပိုေနတဲ့ ဂလူးကို႔စ္ေတြကို ဗီတာမင္ စီ ေျပာင္းေပးႏိုင္တာ တစ္ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္.. ႏိုင္ငံတကာသုေတသနနဲ႔ၾကည့္ရင္ စင္ကာပူႏိုင္ငံမွာ႐ွိတဲ့ NUS (National University of Singapore) လို႔ေခၚတဲ့ စင္ကာပူအမ်ဳိးသားတကၠသိုလ္ရဲ႕ ေဆး၀ါးေဗဒဌာန (Department of Pharmacology) မွာ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္က ေလ့လာခ်က္အရ ပ်ားၿမီး႐ြက္ဟာ ေသြးထဲမွာ ဂလူးကို႔စ္မ်ားေနေအာင္ျပဳလုပ္ထားတဲ့ ၾကြက္ေတြကို ပံုမွန္ျဖစ္ေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးႏိုင္စြမ္း႐ွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္.. ဒါ့အျပင္ ေသြးထဲမွာမ်ားေနတဲ့ Cholesterol နဲ႔ Triglyceride ကိုပါ ခ်ေပးႏိုင္တယ္လို႔ဆိုပါတယ္.. အဲ့ဒါကို Singapore Medical Journal Vol 41 အတြဲ (၁) စာမ်က္ႏွာ (၁-၅) မွာ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္.. ဒါကေတာ့ အေစာဆံုး စမ္းသပ္သုေတသနျပဳခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ ထုိင္းႏိုင္ငံ၊ ကိုရီးယား၊ ဂ်ပန္၊ အဂၤလန္ႏိုင္ငံေတြမွာ သုေတသနျပဳလုပ္ခ်က္ေတြအရ ဒီအတုိင္းပဲ အေျဖထြက္လို႔ ပ်ားၿမီး႐ြက္ဟာ ဆီးခ်ဳိ၊ ေသြးခ်ဳိေရာဂါကို ကုသရာမွာ မ်ားစြာအေထာက္အကူျပဳတယ္ဆိုတာ အတည္ျပဳခဲ့ၾကပါတယ္..
🍀 MWD: ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိရဲ႕ေနာက္ဆက္တဲြေ၀ဒနာေတြ ခံစားေနရတဲ့သူေတြ ေသာက္ရင္ေရာ အက်ဳိး႐ွိႏိုင္ပါသလား ဆရာ..
Dr.KML: အက်ဳိး႐ွိတာေပါ့.. ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိမွာ အဓိကေနာက္ဆက္တြဲ ျပႆနာေတြျဖစ္တဲ့ မ်က္ေစ့ထိခိုက္ပ်က္စီးတာ (Diabetic retinopathy) နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အဂၤလန္ႏိုင္ငံမွာ႐ွိတဲ့ Diabetic Control & Complication Trial (DCCT) ရဲ႕ ေလ့လာခ်က္အရ ပ်ားၿမီး႐ြက္ဟာ အက်ဳိး႐ွိတယ္လို႔ သိရပါတယ္.. ေနာက္ အဂၤလန္ႏိုင္ငံ လန္ဒန္ၿမိဳ႕မွာ႐ွိတဲ့ King’s College မွာ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္က ေလ့လာေတြ႕႐ွိခ်က္အရ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေၾကာင့္ ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီးတဲ့ေရာဂါ (Diabetic nephropathy) ကိုလည္း တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေစတယ္လို႔ သိရပါတယ္.. မေလး႐ွားႏိုင္ငံမွာ႐ွိတဲ့ University of Kebangsaan မွာ ေလ့လာခ်က္အရ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါေၾကာင့္ မ်ဳိးပြားအဂၤါေတြ ထိခိုက္ပ်က္စီးျခင္းကိုလည္း ဟန္႔တားႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္.. ဒါ့အျပင္ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ မွာ ကိုရီးယားႏိုင္ငံမွာ႐ွိတဲ့ ေဆးပညာ႐ွင္ေတြရဲ႕ ေလ့လာခ်က္အရ ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီးမႈကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္.. ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီးတဲ့ Process ကိုလည္း ရပ္တန္႔ေစႏိုင္တယ္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္..
🍀 MWD: ေသြးတိုးေရာဂါမွာ အသံုး၀င္ပံုကိုလည္း သိပါရေစ..
သူဟာ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ (Blood pressure) ကုိ က်ေစႏိုင္တဲ့သတၱိ႐ွိတယ္ဆိုတာ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္ မွာထုတ္ေ၀တဲ့ Asia Pacific Journal of Pharmacology မွာ စတင္ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္.. ဒါဟာ ဘာ့ေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ေသြးထဲမွာ႐ွိတဲ့ Cholesterol ဓာတ္ကို က်ေစလို႔ရယ္ ေသြးေၾကာေတြကို က်ယ္ေစႏိုင္တဲ့အာနိသင္ေၾကာင့္ရယ္ ျဖစ္ပါတယ္.. ေသြးေၾကာက်ယ္ေစရတဲ့ အေၾကာင္းကေတာ့ ACE inhibitory effect ေၾကာင့္ျဖစ္ပါတယ္.. အခုအသံုးမ်ားေနတဲ့ အေနာက္တိုင္းေဆးေတြျဖစ္တဲ့ Enalepril လိုအာနိသင္မ်ဳိး႐ွိတယ္.. အ့ဲဒါကို ၂၀၀၅ ခုႏွစ္မွာ Official Journal of Japanese Circulation Society မွာ ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါတယ္.. ဒါ့ေၾကာင့္ ေသြးတိုးေရာဂါသည္ေတြဟာလည္း ပ်ားၿမီး႐ြက္စားရင္ အက်ဳိး႐ွိပါတယ္..
🍀 MWD: အေရာင္က်ေစတဲ့ သတၱိ႐ွိေတာ့ ဘယ္လိုမ်ဳိးေရာဂါေတြမွာ အသံုးျပဳႏိုင္ပါသလဲ ဆရာ..
Dr.KML: အေရာင္က်ေစတဲ့သတၱိ (Anti-inflammatory action) ႐ွိတဲ့အတြက္ ခႏၶာကိုယ္အစိတ္အပုိုင္း ဘယ္ေနရာမွာပဲ ေရာင္သည္ျဖစ္ေစ အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္.. အထူးသျဖင့္ ေသြးေၾကာေလးေတြေရာင္ရမ္းတာ၊ ခႏၶာကုိယ္အတြင္းကလီစာ အစိတ္အပုိင္းေတြ ေရာင္ရမ္းတာေတြမွာ ထိေရာက္ပါတယ္.. SLE လိုေရာဂါမ်ဳိးေတြအထိ သက္သာေစပါတယ္.. ဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေလ့လာေဖာ္ထုတ္ခဲ့တာေတာ့ ထုိင္းႏိုင္ငံမွာ႐ွိတဲ့ Mahidol University နဲ႔ Australia ႏိုင္ငံမွာ႐ွိတဲ့ Victorian College of Pharmacy မွာ႐ွိတဲ့ ပညာ႐ွင္ေတြျဖစ္ပါတယ္.. သူ႔ရဲ႕အာနိသင္ဟာ ဒီကေန႔သံုးေနတဲ့ Hydrocortisone နဲ႔ အာနိသင္နီးပါး အစြမ္းထက္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္.. သူ႔မွာ Plant steroid ေတြပါ၀င္ေနလို႔ ဒီလိုမ်ဳိးေရာင္က်ေစတဲ့ ဂုဏ္သတၱိေပးျခင္းျဖစ္ပါတယ္..
🍀MWD: ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးေတြ ေသေစႏိုင္တဲ့ အာနိသင္ကေရာ ဘယ္လိုမ်ဳိးဗိုင္းရပ္ပိုးေတြနဲ႔ ေရာဂါေတြမွာ အသံုး၀င္ပါသလဲ ဆရာ..
Dr.KML: အဓိကအားျဖင့္ ေရယုန္ေရာဂါျဖစ္ေစတဲ့ Herpes simplex ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးေတြကို ေသေစႏိုင္တာျဖစ္ပါတယ္.. ပါးစပ္တစ္၀ိုက္မွာ ေပါက္ေလ့႐ွိတဲ့ ေရယုန္ေတြဆိုရင္ ထိေရာက္စြာ ေပ်ာက္ကင္းႏိုင္ပါတယ္.. ဒါဟာလဲ သူ႔မွာပါ၀င္တဲ့ Phenolic compound ေတြျဖစ္တဲ့ Caffeoyl quenic acid ျဒပ္ေပါင္းေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္.. ဒါေပမယ့္ ဆင္ေရယုန္လို႔ေခၚတဲ့ ခါးမွာေပါက္ေလ့႐ွိတဲ့ေရယုန္ (Herpes zoster) ကုိေတာ့ မႏိုင္တာကို ေတြ႕ရပါတယ္..
🍀 MWD: ခုနက ဆရာ့ရဲ႕ေဆြးေႏြးခ်က္ေတြကိုၿခံဳၿပီး ဘယ္လိုေရာဂါေတြမွာ ကုသလို႔ရတယ္ဆိုတာ အက်ဥ္းခ်ဳံး ေျပာေပးေစခ်င္ပါတယ္..
Dr.KML: rကာင္းပါၿပီ.. အဓိကအေနနဲ႔ အသံုးျပဳႏိုင္တဲ့ ေရာဂါေတြကေတာ့
(၁) ဆီးခ်ဳိေရာဂါနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ေနာက္ဆက္တြဲေ၀ဒနာေတြျဖစ္တဲ့ မ်က္ေစ့ပ်က္စီးျခင္း၊ ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီးျခင္း
(၂) ေသြးတြင္းအဆီဓာတ္မ်ားေနသူမ်ား
(၃) ေသြးတိုးေရာဂါ႐ွိသူ
(၄) ခႏၶာကိုယ္အစိတ္အပုိင္းမ်ား ေရာင္ရမ္းျခင္း (အေရျပားေရာင္ရမ္းျခင္းမွအစ SLE)
(၅) ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီးေသာ ရာဂါအမ်ဳိးမ်ဳိး (Chronic glomerular dieases)
တို႔ ျဖစ္ပါတယ္..
🍀 MWD: သူ႔ကိုစားရင္ ဘယ္ေလာက္စားဖို႔ လိုပါသလဲ..
Dr.KML: သာမန္အားျဖင့္ ႏွစ္လသားေက်ာ္တဲ့ ပ်ားၿမီး႐ြက္ကို အေနေတာ္ မနက္တစ္႐ြက္၊ ညေနတစ္႐ြက္ စားေပးႏိုင္ပါတယ္.. ေဆးအေနနဲ႔ေသာက္ရင္လည္း မနက္ကို Capsule တစ္ေတာင့္ ညေနကိုတစ္ေတာင့္ ေသာက္ရပါတယ္.. ေဆးေတာင့္တစ္ေတာင့္ဟာ ပ်ားၿမီး႐ြက္တစ္႐ြက္နဲ႔ အၾကမ္းဖ်င္းအားျဖင့္ တူညီႏိုင္ပါတယ္..
🍀 MWD: ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိးေတြ ႐ွိ/မ႐ွိ သိပါရေစ.. မ်ားမ်ားစားရင္ေရာ ဘာျဖစ္တတ္ပါသလဲ..
Dr.KML: ႀကီးမားတဲ့ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိး မေတြ႕ရပါ.. ေဆးမတည့္မႈ Allergic reaction ေတာင္ ေတြ႕ရတာ အေတာ့္ကိုနည္းပါတယ္.. ပ်ားၿမီး႐ြက္ဟာ ထုိင္း၊ မေလး႐ွား။ အင္ဒိုနီး႐ွားေတြမွာ ဟင္း႐ြက္စိမ္းအေနနဲ႔ ဆလပ္႐ြက္လိုမ်ဳိး တို႔စားတဲ့ ဟင္းလ်ာတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္.. ဘယ္ေလာက္အထိ စားႏိုင္တယ္ဆိုတာ အင္ဒုိနီး႐ွားႏိုင္ငံမွာ႐ွိတဲ့ University of Sumatra မွာေလ့လာခ်က္အရ 5000 mg/kg အထိ ၾကြက္ေတြကိုေကၽြးတာေတာင္ ဘာမွမျဖစ္ဘူးလို႔ဆိုပါတယ္.. လူမွာဆို 250 g နဲ႔ညီမွ်ပါတယ္.. ကၽြန္ေတာ္တို႔ေတြ ညႊန္ေလ့႐ွိတဲ့ dose က တစ္ေန႔မွာ 600 mg သာျဖစ္လို႔ အဆေပါင္းမ်ားစြာ စားရင္ေတာင္ ဘာမွမျဖစ္ႏိုင္ဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္.. တစ္ခုသတိထားဖို႔က အရင္တုန္းက ဆီးခ်ဳိေရာဂါကုသတဲ့ေဆးေတြ အထူးသျဖင့္ အေနာက္တိုင္းေဆးေတြေသာက္ေနတဲ့ သူေတြစားရင္ေတာ့ ေသြးထဲမွာ သၾကားဓာတ္ေတြ လိုတာထက္ပိုၿပီး က်သြားႏိုင္လို႔ မိမိကိုကုသေနတဲ့ ဆရာ၀န္နဲ႔ တုိင္ပင္ဖို႔ လုိပါလိမ့္မယ္..